کد خبر: ۲۲۱۱۴   تاریخ انتشار: ۱۳۸۷/۰۷/۲۸

منبع: سایت تابناک

بررسی موضوع شتاب (عجله) مستلزم واکاوی نکات مختلفی است که ثمره آن به منفعت و ضرر در فرد و جامعه بر می‌گردد.

این موضوع با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری در نظر گرفته شده است، که فرموده‌اند:...

«انتقاد، ارزشیابی منصفانه و کارشناسانه است که با نظر خیرخواهی انجام می‌شود و در آن نقاط مثبت و منفی در کنار هم مورد توجه قرار می‌گیرد و دولت باید با سعه صدر از این انتقادها استقبال کند، آنها را با گوش جان بشنود و با بررسی و توجه کافی و کامل، به انتقادهای صحیح عمل نماید.»
اگر چه این دولت از جهات متعدد دارای امتیاز است اما این مقال تنها گوشه‌ای از دغدقه اینجانب است (و بنا به وظیفه شرعی که تنها قدرت من در دست گرفتن قلم است) آن را به دولتمردان هدیه می‌کنم. باشد که راهگشا باشد.

اول: تعریف شتاب:
«شِتاب» به معنی: «عجله و تندی در کار و حرکت / چالاکی و سرعت» و عجله به معنی: «شتابزدگی /شتافتن /چیزی را پیش از هنگام خواستن» آمده است.

مرحوم راغب اصفهانی آن را چنین معنی کرده است:
عجله طلب نمودن چیزی قبل از وقت آن است که مقتضی آن شهوات نفسانی است [همین که شخص میل دارد این کار را زودتر انجام دهد خود یک شهوت (هوس) است] و به همین دلیل است که در آیات بسیاری از قرآن مورد مذمت قرار گرفته تا جایی که شتابزدگی را به شیطان نسبت داده است.

دوم: شتابزدگی در قرآن و روایات:
در قرآن کریم آیات بسیاری در خصوص عجله (شتابزدگی) وجود دارد که دو معنی از آن ساتر می‌شود:

الف: بی اشکال بودن عجله:
حضرت موسی (ع) برای دریافت وحی الهی قبل از قوم خودش به وعده گاه آمد. و آن هنگام که خداوند از او می‌پرسد که: چرا در آمدن شتاب کردی ؟ عرض می‌کند: برای خشنودی تو به سوی تو شتاب کردم.

اگر چه در اینجا جواز شتاب در اموری که «خشنودی خدا» را در پیش داشته باشد، صادر شده است (و بنده در جای دیگری از قرآن جایز بودن عجله را ندیدم) اما در آیه بعد یک توبیخ ضمنی هم وجود دارد و آن اینکه:
«ما قوم تو را بعد از آمدنت آزمایش کردیم و سامری آنها را گمراه کرد»
این آیه به خوبی نشان می‌دهد که شتاب حضرت موسی (ع) برای دریافت وحی به گمراهی قومش توسط سامری منجر شد. و به عبارت دیگر: عجله حتی برای کار خیر نیز بدون مفسده نخواهد بود.

در روایات متعددی که بی اشکال بودن عجله را مطرح میکند، همه آنها ناظر منظر به وجهی است که «موجبات رضایت خدا و امر خیری» فراهم شود، می‌باشد.
نظیر: ان الله یحب من الخیر ما یعجل، من کمال الکرم تعجیل المثوبه و...
که بدون شک با توجه به صدها روایت و ده‌ها آیه قرآن؛ علم، آگاهی و برنامه ریزی شرط اولیه هر اقدامی است و انسان باید رعایت کند اگر چه به زعم خود فکر کند که در آن کار رضایت خدا و یا خیر وجود دارد. زیرا جزو مسلمات دین ماست که کارجاهلانه نه ارزشی دارد و نه خداوند پاداشی می‌دهد.و آنچه بدان مأمور هستیم افعال اختیاری و آگاهانه است.

پس تعجیل در اینجا یعنی از «دست ندادن فرصت» بعد از تحقیق، مطالعه و تصمیم. زیرا بعضی‌ها همه این مراحل را می‌روند اما به دلائلی در اجرایی کردن اهداف خود تنبلی می‌کنند. به نظر می‌رسد امر به تعجیل در این موارد ناظر منظر به از دست ندادن فرصت است نه شتابزدگی.

ب: منع از عجله:
تا جایی که من مطالعه کرده ام در قرآن کریم شتابزدگی در 13 مورد نکوهش و مذمت شده است. از جمله:

الف:دعوت به صبر:
«خداوند پیامبر (ص) را دعوت به صبر می‌کند و می‌فرماید عجله نکن»
اگر چه «عجله نکن» به «عجله در عذاب» ترجمه شده است و خوب می‌دانیم که مشرکان از هیچ آزاری دریغ نکردند اما به نظر می‌رسد شأن پیامبر (ص) بالاتر از این باشد که مثل پیامبران اولواالعظم که در شرایط بحرانی تقاضای عذاب کند. پس یک فرقی بین سایر پیامبران و پیامبر آخر الزمان که «رحمه للعالمین» است باید باشد. که به نظر می‌رسد این عجله پیامبر برای هدایت آنان بوده. (حریص علیکم...).
در صورت ترجمه اول، عجله کردن درست نیست و در صورت معنی دوم، حتی برای امر هدایت نیز نیازی به عجله نیست. و پیامبر (ص) وظیفه خودش را انجام داده است.

ب: انسان ذاتا عجول است:
خلق الانسان من عجل...
در این آیه خداوند سریره آدمی را آمیخته با عجله معرفی می‌فرماید.که می‌بایست با تدبیر و آموزش یاد بگیرد که هر کاری وقت معینی دارد و باید در جای خود بدان پرداخت.که با اندکی صبر و تدبیر می‌شود سنگهای بزرگی را از پیش پا برداشت.و انجام آن در غیر از زمان خود به مثابه میوه‌ای است که هنوز وقت چیدن آن فرا نرسیده ولی از روی بازی و هوس، آن را می‌چینند و در نهایت باید آنرا دور بریزند و بی استفاده می‌ماند.

ج: حرص برای ضرر:
و یدع الانسان بالشر دعاءه بالخیر و کان الانسان عجولا
در این آیه روی سخن در جایی است که انسان بر اساس جهل با رغبت و اشتها به سمت زیان و شر می‌رود که ریشه آن شتابزدگی است. اینان کسانی اند که جهل مرکب دارند. سوار بر مرکب به خیال اینکه جاده اتوبان است با سرعت هرچه تمامتر به سمت پرتگاه حرکت می‌کنند.آنچه را که دیگران علم به خطا در آن دارند، این دسته که جهل مرکب دارند، می‌پندارند که خودشان درست میگویند و ما بقی اشتباه.و به نصیحت خیرخواهان گوش فرا نمی‌دهند.
و آیات متعدد دیگر...

اما در روایات:
روایات بسیاری داریم که انسان را از شتابزدگی نهی می‌کند.نظیر:

الف:موجب لغزش:
«من رکب العجل اصابه الزلل» یعنی: بر مرکب شتابزدگی سوار شدن لغزش و خطا را در بر خواهد داشت. زیرا به ندرت اتفاق می‌افتد که در حال شتابزدگی کسی تصمیمی بگیرد و نتیجه رضایت مندی از آن به دست آید.

ب: موجب ملامت:
«من رکب العجل رکبته الملامه» بر مرکب شتابزدگی سوار شدن ملامت را به دنبال دارد.

ج: بی بهره شدن:
«ایاک والعجله فانک اذا عجلت اخطأت حظک»
کلمه «ایاک» برای حصر و معمولن برای جایی است که می‌خواهیم شدت را برسانیم و در اینجا نیز شدت تنفر و دوری از شتابزدگی مد نظر است. ترجمه چنین می‌شود: تحت هر شرائطی از شتابزدگی بپرهیز زیرا بهره و نصیب خود را از دست می‌دهی.

د: پرهیز از شتاب در گفتار و کردار:
امیرالمومنین (ع) در بستر رحلت به حسنین سفارش می‌فرماید که: «تو را از شتابزدگی در گفتار و کردار نهی می‌کنم»

ه: عجله ندامت است:
«العجله ندامه» «ال» در «العجله» الف و لام «استغراق» است. یعنی در کلیت عجله چیزی جز ندامت حاصل نمی‌شود. حتی در جایی که منفعت مختصری حاصل می‌شود، اگر تأنی میکرد آن منفعت بیشتر حاصل می‌شد.و حضرت امیر (ع) می‌فرماید: «العجول مخطئ و ان ملک» [به دلیل اینکه دایره مخاطب عام می‌باشد از بحثهای تخصصی حوزوی حول سند، منطوق، دلالت، واکاوی مفردات روایت و... پرهیز می‌کنم.]
و موارد بسیار عدیده دیگر که همه دال بر عدم ارتکاب کار‌ها از روی شتابزدگی دارد.

سوم: شتابزدگی در کلام امام (ره):
امام خمینی (ره) در خصوص شتابزدگی مطالب زیبایی دارد که با هم مرور می‌کنیم:
«اگر انسان در راه رفتن شتابزدگی کند‚ در روح او نیز تولید شتابزدگی شود‚ چنانچه روح شتابزده نیز ظاهر را شتابزده کند. و همین طور انسان اگر در اعمال ظاهریه‚ وقار و سکینه و طمانینه را اعمال کند - گرچه با تکلف و به خودبندی - کم کم در باطن روح‚ این ملکه شریفه طمانینه و تثبت حاصل شود. و این ملکه شریفه‚ مبدا بسیاری از خیرات و کمالات است.

تانی و تثبت از جنود عقل‚ و تسرع و شتابزدگی و بی ثباتی و بی قراری از جنود جهل است
و شک نیست که تمام عجله‌ها و شتابزدگیها و بی ثباتیها و بی قراریها‚ از خوف نرسیدن به مآرب نفسانیه و لذات و شهوات حیوانیه یا فقدان مقاصد حیوانی است».

چهارم: شتابزدگی در کلام حضرت آیت الله خامنه‌ای:

رهبر معظم انقلاب همواره در سالهی گذشته تا به حال جامعه و مسئولان نظام را به اجتناب از شتابزدگی دعوت کرده‌اند و همواره خواست معظم له بر سبیل اعتدال و استدلال بوده است.
به چند نمونه از بیانات معظم له عنایت بفرمائید:
از جمله چیزهایی که بخصوص در رابطه‚ با جوانان‚ لازم است به آنها گفته شود و آنها به آن هدایت بشوند‚ سوق دادن جوانان به‌اندیشیدن‚ تعقل‚ اخلاق اسلامی‚ حلم‚ اجتناب از شتابزدگی و عجله در امور‚ اجتناب از تندخویی و اعمال خشونت است. در محیط اسلامی آن وقتی می‌شود حقایق را به اعماق دلها نفوذ داد که زبان لین‚ رفتار اندیشمندانه و عاقلانه در میان باشد و حلم وجود داشته باشد.

رهبر انقلاب؛ خودشیفتگی، حب ستایشگری، منت‌گذاری بر مردم، بزرگنمایی کارها و اقدامات انجام گرفته، خلف وعده با مردم در انجام کارها، شتابزدگی در امور، کوتاهی در کارها و اصرار بر شیوه‌ها و برنامه‌های غلط را از جمله مسائلی دانستند که مسئولان باید از آنها بر حذر باشند.
ایشان همچنین با تأکید بر این‌که مسئولان نباید هیچ‌گاه خود را مصون از انحراف بدانند، لزوم مراقبت دائم را یادآور شدند و خاطرنشان کردند یکی دیگر از راه‌های جلوگیری از انحراف، نرنجیدن از تذکرهای افراد خیرخواه و حتی سخنان درشت آنان است.
رهبر معظم انقلاب همواره در سالهی گذشته تا به حال جامعه و مسئولان نظام را به اجتناب از شتابزدگی دعوت کرده‌اند و همواره خواست معظم له بر سبیل اعتدال و استدلال بوده است.
در یکی از فرامین اخیر خود نسبت به دولتمردان آنان را نیز به این مهم توجه داده‌اند، و آن اینکه:
ایشان حمایت از دولت را به معنای چشم بستن بر ضعف‌های آن ندانسته و فرمودند: البته کارهایی وجود دارد که دولت باید تدبیر کند یا انجام دهد.
وقتی قانونی با سازوکار قانون اساسی در مجلس و شورای نگهبان تصویب شد، باید تا مادامی که تغییر نکرده حتماً به آن عمل شود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای نظارت مستمر بر زیرمجموعه‌ها را بسیار مهم و موجب رفع موانع احتمالی و پیشرفت کارها دانستند و افزودند: رییس‌جمهور نیز بر عملکرد وزرا نظارت کند؛
ایشان، تعامل با قوای مقننه و قضائیه و تعامل نظام‌مند با نخبگان را از دیگران ضروریات کار دولت دانستند و افزودند: باید از دیدگاههای اصلاحی نخبگان و ظرفیت همه نیروها استفاده کرد.
ایشان در خصوص طرح تحول اقتصادی فرمود:
اجرای خوب این طرح، قدم بزرگی در پیشرفت کشور است اما اجرای شتابزده آن، خطرها و ضررهایی بدنبال می‌آورد؛ بنابراین باید با بررسی چشم‌اندازها و پیامدها، و تدبیر کردن راههای جلوگیری یا کنترل تبعات منفی، این جراحی بزرگ را به سلامت انجام داد.

بعضی از مقاصد در ظرف سه سال‚ بعضی در ظرف پنج سال و بعضی در ظرف ده سال برآورده خواهد شد‚ منتها اگر برنامه ریزی نشود‚ نه تنها ده سال‚ بلکه اگر دهها سال دیگر هم بگذرد‚ فایده یی نخواهد بخشید. من هیچ کس را به شتابزدگی دعوت نمی‌کنم‚ نه شما را‚ نه مسئولان را‚ نه شما پا به زمین بکوبید که چه شد‚ نه مسئولان شتابزده و بلغورشده چیزی درست کنند و بگویند این هم در جواب فلانی که در فلان جا چنین مطلبی گفته‚ بفرمایید این هم برنامه ما! هیچکدام فایده یی ندارد.
رهبر بزرگوارانقلاب بیانات شیوا، کارگشا و مفصل دیگری در این باب با دولتمردان و اصناف مختلف داشته‌اند که به دلیل عدم اطاله به همین مقدار اکتفا می‌کنیم.

پنجم: شتابزدگی از منظر متشرعه:
عرف متشرعه و اهل بیت عصمت و طهارت همواره در اجرای امور از شتابزدگی و با احساسات وارد یک ماجرا شدن پرهیز می‌کردند.
پرهیز از شتابزدگی به خوبی در زندگی ائمه معصومین (ع) و پیروان آنها به چشم می‌خورد. با مطالعه مختصری در زنگی همه ائمه در می‌یابیم که هیچگاه وجود افراد تندخو و عجول در کنار هر یک از ائمه نتوانست که مشی اعتدال و جوانمردی آن امام بزرگوار را خدشه دار کند. حتی طمأنیه و وقار و پرهیز از شتابزدگی در حادثه کربلا هم مشهود است و الا کافی بود تا یک کار شتابزده صورت می‌گرفت و آنگاه حاثه کربلا ابتر می‌شد. و همین پویایی حادثه عاشورا مدیون درایت، تدبیر و تثبت شخصیتی حضرت سیدالشهدا (ع) و بعد از او حضرت زینب (س) و آقا امام زین العبدین است.
پس شتابزدگی در این منظر نیز کاری مذموم و خلاف مسیر عقل است.

ششم: شتابزدگی از منظر عقل:
پر واضح است که عقل سلیم شتابزده عمل نمی‌کند زیرا عقل مایل است تا همه امور را با دقت عقلی مورد محاسبه قرار داده و برای همه مسائل پیش بینی شده و نشده راه چاره‌ای در تدبیر داشته باشد.
شتاب در قول و فعل میوه نارسیده هوی و هوس خواهد بود. که هوس در اینجا می‌تواند شعبه‌های مختلفی از جمله: خود خواهی، غرور، فرار از یک واقعیت با نشان دادن چیز دیگر، سرگرم کردن افکار عمومی، خو ستایی، آرام کردن غزیضه خود ستایی و...داشته باشد.
پس یک آدم عاقل کاری بدون تحقیق و مطالعه و بدون نظر مشورتی اهل فن انجام نمی‌دهد خصوصا که آن کار با زندگی دنیا و آخرت افراد جامعه وابسته باشد.

هفتم:بررسی موارد شتاب در دولت نهم:
بررسی این موضوع به شکل تام نیازمند یک تیم علمی، وقت مناسب و کافی است. اما در اینجا فقط به ذکر چند مورد اشاره می‌کنم و قضاوت را بر عهده مخاطب فهیم می‌گذارم. اگر چه دولتمردان شاید بعضی از این موارد را قبول نداشته باشند که ضرری به این مقال نخواهد زد. زیرا اگر نوک پیکان اتهام در این موارد به سمت دولت و یا هر نهاد دیگر باشد خودش نمی‌تواند هم دفاع کند و هم خود را تبرئه. بلکه نیازمند یک گروه کارشناسی علمی است تا ثابت کند که دولت محترم چه مقدار از مسیر را بر سبیل ضابطه و چه مقدار از آنرا خارج از ریل حرکت کرده است. اما برخی از آن موارد:

توصیه‌ها و تذکرات به دولت نهم:
جلسه دیدار دولت با رهبر معظم انقلاب در سال 85 که اولین سال فعالیت دولت بود با توصیه‌هایی ازجانب معظم له روبرو بود از جمله:

1- استفاده از نظرات افراد دلسوز در بررسی عملکرد دولت
2- اولویت بندی فعالیت‌های دولت، توجه دائم به سند چشم انداز
3- همراه کردن سرعت با دقت و مواظبت در برابر شتابزدگی در کارها و تصمیمات
4- تلاش برای محقق کردن وعده‌های سفرهای استانی
5- عدم غفلت از برنامه‌ها و اقدامات بلند مدت و کارهای زیربنایی
6- عدم دامن زدن به مطالبات و توقعات ناممکن
7- تاکید بر کار کارشناسی در تصمیمات و اقدامات
8- تعامل با قوا، تعامل با نخبگان همفکر و با اخلاص
9- سالم سازی دستگاه بروکراتیک دولت
10- توجه به عدم تصدی گری دولت در عرصه‌های غیر وظیفه‌ای او (در راستای اصل 44)
11- تعیین مدل مشخص تمرکز زدایی
12- مبارزه با فساد همراه با قاطعیت
13- حفظ سرمایه‌های ملی
14- توجه به مسئله فرهنگ
15- توجه به مسئله تحقیق و علم و فناوری
18- تدوام دیپلماسی جهت دار و دارای برنامه.

اما سال 86 نیز همراه با تذکرات و نکاتی بود که جالب توجه است:
1- اول از همه سفارش به مساله سند چشم انداز
2- تقویت کارشناسی در تصمیمات و اقدامات
3- تعامل با نخبگان به تعبیر خود ایشان به عنوان نکته‌ای که به کرات گفته شده است
4- تعامل با دیگر قوا
5- تقویت اطلاع رسانی فعالیت‌های دولت به مردم
6- استقبال و عصبانی نشدن از انتقادها
7- رفع مظلومیت از فرهنگ
8- جدی گرفتن مسئله نهضت علمی در کشور
9- توجه به سیاست‌های اصل 44
10- و نهایتا توجه به گرانی‌ها به عنوان یک مسئله موردی.

و سال 87 ضمن در بر داشتن برخی نکات جدید، بطور کلی تاکید بر همان تذکرات گذشته است:

1- تاکید بر رعایت قانون
2- نظارت مستمر بر زیر مجموعه‌ها ضمن رعایت استقلال مدیران در سطح وزرا
3- پیگیری جدی مصوبات و وعده‌های سفرهای استانی
4- تعامل با قوا
5- استفاده از ظرفیت نخبگان
6- اطلاع رسانی هنرمندانه فعالیت‌های دولت به مردم
7- توجه مستمر به تحکیم پایه‌های علم و فناوری
8- توجه به مقوله فرهنگ در بالاترین سطح
9- پذیرش و استقبال از انتقادها.»

آنچه که به راحتی از این تصویر روشن قابل برداشت است این است که دولت ضمن جدیت خود در امر خدمت رسانی به مردم (که تذکر ایشان در خصوص تقویت اطلاع رسانی به مردم، خود ناظر به همین تلاش‌ها و اقدامات مثبت صورت گرفته در سه سال گذشته است) و ضمن برخورداری از یک سری ویژگی‌های پایه‌ای و مبنایی، دارای برخی ایرادات است که در تذکرات مقام معظم رهبری مورد تاکید قرار گرفته‌اند. شاید بتوان این ایرادات را به طور کلی به دو دسته مبنایی و روشی تقسیم بندی نمود.
در بخش مبنایی می‌توان به توجه ناکافی دولت به مسئله فرهنگ به عنوان اصلی ترین نقطه نظر رهبر انقلاب اشاره نمود.
لکن در بخش روشی به طور کلی مشکل، ناظر به نقص دولت در تعامل با دیگران است. مشاهده نمودید که از نکات مورد تاکید همیشگی معظم له مساله تقویت تعامل با قوا، تقویت تعامل با نخبگان و نیز استقبال از انتقادها حتی از جانب مخالفین بوده است.

هشتم: تعلیل موارد نهی:
شکی نیست که نهی موجود در آیات و روایات نسبت به مسئله شتابزدگی که در هر کدام علتی را هم متذکر شده است نظیر: لغزش، ملامت، ندامت، تلاش بی فایده و... لزوم اجتناب را می‌رساند اما این اجتناب دو گونه است:

الف: حرمت شتابزدگی:
حرام بودن عجله در کار و فعل در جایی است که ضرری متوجه فرد یا جامعه شود. که ادله کافی در متون فقهی دال بر حرمت «ضرر و اضرار» آمده که نیاز به تکرار در اینجا نیست. (قاعده لاضرار) *
همانگونه که فرد در حوزه فردی و خصوصی خود حق ضرر به خودش و دیگران را ندارد و اگر ضرری را متوجه شود با توجه با قانون مسئولیت مدنی قابل فرجام خواهی در محکمه و استیفای حق خواهد بود به طریق اولی اگر مسئولی بر اساس جهل و یا عدم توجه به نظرات کارشناسی ضرری را به جامعه وارد کرد باید مورد بازخواست واقع شده و در دادگاه صالح به اتهام او رسیدگی و حقوق ملت اعاده شود. مگر امیرالمومنین در مواجه با رانت خواران بیت المال چنین نکرد؟ مگر نگفت: اگر کسی پول بیت المال را مهریه زنش قرار داده باشد او را طلاق میدهم و بیت المال را بر می‌گردانم؟
آیا این موارد و ده‌ها مورد دیگر در تاریخ سراسر افتخار آمیز شیعه دال بر این نیست که مسئولان در صورت تخطی و بی توجهی می‌بایست مورد بازخواست قرار گیرند؟ به راستی از اول انقلاب تا الآن چند مسئول به جرم بی لیاقتی محاکمه شده‌اند؟ شاید بگوئید مسئول بی لیاقت نداشتیم!

ب: کراهت شتابزدگی:
در مواردی که حقوق ملت ضایع نشود و تنها به خاطر شتابزدگی حقوق آنها دیر تر به دست آنان برسد، در این صورت این شتابزدگی حرام شرعی نخواهد بود بلکه می‌شود گفت که کراهت دارد و آن شاید به خاطر «خبث فاعلی» کار باشد. که چرا بهترین راه را انتخاب نکرد.

نهم: نظرات کارشناسان:
بررسی نظرات کارشناسان در خصوص موارد شتابزدگی در دولت محترم نهم نیز به درازا می‌انجامد که ما در اینجا گزیده‌ای را تقدیم خوانندگان عزیز می‌کنیم:

1- محمد رضا باهنر:
محمد رضا باهنر که خدمات او به دولت نهم کم نیست چنین می‌گوید:
نایب رییس مجلس با تاکید براینکه نباید با شتاب زدگی، هزینه‌های آن در موضوع هسته‌ای را افزایش داد، اظهار کرد: دولت نهم یک سیاست راهبردی، استراتژیک و نقشه راه در ابعاد مختلف اداره کشور ندارد.محمد رضا باهنر که شنبه شب در جلسه پرسش و پاسخ سیاسی مجمع اسلامی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی مشهد درباره نقاط ضعف و قوت دولت نهم سخن می‌گفت، اظهار داشت: یکی از بحث‌های مهم که می‌تواند پاسخ گوی بسیاری از سوالات جامعه باشد، تحلیل عملکرد دولت نهم است و اینکه کدام رفتارها و مواضع دولت قابل قبول است; دولت نهم یک سری ویژگی‌های عمومی دارد که با سایر دولت‌ها قابل مقایسه است، اما بعضی از ویژگی‌های این دولت نیز مشخصا مربوط به خود دولت است که در گذشته سابقه آن را نداشته ایم.
باهنر افزود: دولت یک سری مشخصات قابل نقد نیز از دیدگاه ما دارد که ممکن است برای آن‌ها پاسخ‌هایی داشته باشد ولی آن پاسخ‌ها حداقل تاکنون امثال من را قانع نکرده است. وی تصریح کرد: دولت نهم یک سیاست راهبردی، استراتژیک و نقشه راه در ابعاد مختلف اداره کشور نداشته است تا رفتارش در قالب آن سیاست راهبردی قابل تحلیل و توجیه باشد. باهنر یاد آورشد: امروز دولت کم کم پذیرفته است که برای اقتصاد باید یک تئوری اقتصادی راهبردی داشت و دارد کار می‌کند، به طوری که در طرح تحول اقتصادی، چندین کار مانند هدفمند کردن یارانه‌ها و اصلاح نظام مالیاتی، گمرکی و بانکی تعریف شده که از نظر تبیین تئوری، ضروری و جز» آرزوهای گذشته مسوولان نظام بوده است.
وی ادامه داد: طرح تحول اقتصادی، آن قدر کار خطیر و بزرگی است که به نظر می‌رسد باید خیلی دقیق محاسبه شود و اگر خواستیم چنین کار عظیمی را شروع کنیم، باید پیش بینی هزینه ها، درآمدها، سودها و زیان‌های آن را انجام داده و بدون حساب و کتاب وارد عملیات اجرایی نشویم. وی تصریح کرد: در جلسه‌ای که با رئیس جمهور داشتیم به وی گفتم اقتصاد کشور حداقل به این اندازه کار نیاز دارد که 100 کارشناس خبره اقتصادی بنشینند و محاسبه کنند که با اجرای این طرح چه اتفاقی می‌افتد.

2- محسن رضایی:
انتقاد محسن رضایی از مقام اول تورم و بیکاری ایران در منطقه
وی با انتقاد از وجود شکاف در بعد اقتصادی و فناوری ایران اظهار کرد: شاخص‌های اقتصادی نشان می‌دهد در حال حاضر در بخش درآمد سرانه مقام ششم منطقه، در تورم و بیکاری مقام اول و در شاخص توسعه‌ انسانی و رشد اقتصادی مقام پنجم را داریم در حالی که جایگاه ایران در این پنج شاخص باید به ترتیب سوم، آخر و اول باشد.
وی افزود: با ادامه این روند روز به روز انتظار نسل‌ها از واقعیت‌ها بیشتر و نارضایتی‌ها گسترش می‌یابد سایر ملت‌ها از ما پیش افتاده و با چالش‌های روبه رشدی مواجه می‌شویم بدین ترتیب نیاز است که به سوی تحولی برای شتاب بخشیدن به امور پیش رویم که این کار با سرعت و اصلاح بیشتر و صرف هزینه‌های کمتر محقق می‌شود.
وی با بیان اینکه رسالت امروز تلاش در جهت بیرون کردن فقر و بیکاری، بی‌هویتی و عقب ماندگی است گفت: باید با تعامل موثر و سازنده در روابط بین‌الملل، الهام بخشی در جهان اسلام، اول بودن در منطقه، کسب هویت ملی و توسعه یافتگی در مسیر اهداف سند چشم‌انداز گام بردایم.

انتقاد کلی محسن رضایی از دولت:
خبرگزاری انتخاب: دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: همکاری دولت برای رفع مغایرت بودجه با سند چشم انداز ضعیف است و امیدواریم تا پایان دی ماه که لایحه بودجه به مجلس ارائه می‌شود برخی از مغایرت‌ها را بر طرف کنیم.
به گزارش مهر، محسن رضایی دبیر تشخیص مصلحت نظام درنشست خبری خود با خبرنگاران که به تشریح مصوبات امروز مجمع اختصاص یافت، در پاسخ به سئوال خبرنگار مهر که پرسید با توجه به نزدیکی موعد ارائه لایحه بودجه 86 آیا بهتر نیست که مجمع تشخیص مصحلت برای جلوگیری از اسراف هزینه و وقت کشور موارد مغایرت لایحه بودجه با سند چشم انداز و برنامه‌های توسعه را در موقعیت فعلی اعلام کند؟
رضایی تصریح کرد: بهترین شیوه این است که دولت با مجمع همکاری کند اگر چنین مواردی پیش بیاید در مجلس و شورای نگهبان این مغایرت‌ها بر طرف خواهد شد. تجربه تشکیل یک کمیسیون سه جانبه بین مجلس، مجمع و دولت هم در سالهای گذشته در این زمینه وجود دارد.
وی اضافه کرد: تاکنون همکاری دولت در این زمینه ضعیف بوده است و ما امیدواریم تا پایان دی ماه که لایحه بودجه به مجلس ارائه می‌شود، برخی از مغایرت‌ها را بر طرف کنیم.

3- هاشمی رفسنجانی:
انتقاد رفسنجانی از سیاستهای اقتصادی دولت
رئیس مجلس خبرگان خاطرنشان کرد: شاید موضوع گرانی‌ها به صورت غیر واقعی و یا افراط و تفریطی به مردم نشان داده شود اما مردم این موضوع را در زندگی خود به خوبی لمس می‌کنند و چنانچه مسئولان واقعیت‌ها را به مردم بگویند یا نگویند مردم خود می‌فهمند که در زندگی چه چیزی کم و یا زیاد دارند.
به گزارش خبرگزاری اقتصادی ایران، آیت الله "هاشمی رفسنجانی" خطیب نماز عید قربان که صبح امروز در دانشگاه تهران برگزار شد با اشاره به موضوع گرانی و تورم اظهار داشت: این روزها متاسفانه در داخل موضوع تورم جدی شده است و ما از ورود به این بحث پرهیز کردیم و مایل بودیم این مسائل توسط کارشناسان حل شود.

انتقاد رفسنجانی از احمدی نژاد
در سه سال گذشته از لحاظ توسعه در منطقه عقب‌تر رفته‌ایم /اینجا میدان زورآزمایی نظامی‌ نیست!
اکبر هاشمی رفسنجانی روز جمعه در دیدار با شماری از فعالان دانشجویی در حسینیه جماران به موارد زیز اشاره کرد: رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت متاسفانه در دو و سه سال گذشته در راستای سند چشم انداز حرکت نکرده بلکه عقب‌تر رفته‌ایم و باید در 17 سال آینده با سرعت بیشتری حرکت کنیم. رفسنجانی با بیان اینکه باید مقاومت و همت را زیاد کنیم گفت: «درعین حال می‌بایست تدبیر را نیز به کار بگیریم. اینجا میدان زور آ‌زمایی اقتصادی و نظامی‌ نیست بلکه میدان جنگ مغزها است از نظر سرمایه کمبودی نداریم زمانی برای یک دلار می‌دودیم اما اکنون دولت به این فکر است که از دلارها چگونه استفاده کند.

انتقاد رفسنجانی از ضعف مدیریت کشور:
هاشمی رفسنجانی افزود: «شاخص‌ها مشخص است و مهم ترین شاخص سیاست که نقشه راه و الگوست و باید محور کارها قرار گیرد، سند چشم انداز است.» وی ادامه داد: «تا کی می‌خواهیم بهره وری و نیروی انسانی را به کار بگیریم و دائم از جیب خودمان بخوریم در حالی که روزی اندوخته‌های جیب مان تمام خواهد شد و برای نسل آینده چیزی باقی نمی‌ماند در نتیجه شما دانشگاهیان باید روی این مساله کار و برای تدوین برنامه پنجم توسعه کشور افکار خود را منتقل کنید.»

هاشمی رفسنجانی در ادامه خاطرنشان کرد: «درباره مسائل سیاسی با توجه به اینکه انتخابات بزرگ ترین عرصه سیاسی کشور است، شما اعضای جامعه اسلامی دانشگاه‌ها در این عرصه بسیار مهم، باید محافظه کاری را کنار بگذارید چرا که برای افراد آگاه و دانشمندی چون شما ملاحظه کاری و محافظه کاری جایی ندارد و باید خود را به یک نقطه روشن وصل کنید.» وی با بیان اینکه امروز کشور به شما نیاز دارد، افزود: «اینگونه که کشور دارد اداره می‌شود، نمی‌توانیم راضی باشیم که مسلمانان خوبی هستیم یا الگوی جهانی شویم. تعارف که نداریم، کشوری با این سرمایه عظیم نباید در زمستان دچار قطع گاز و در تابستان دچار قطع برق شود و مردم ساعت‌ها وقت خود را در پمپ بنزین‌ها بگذرانند در حالی که ما صاحب این راه هستیم. بدیهی است که این مسائل و مشکلات به ضعف مدیریت برمی گردد.»
وی ادامه داد: «در مساله سیاست خارجی نیز همین گونه است و در مسائل فرهنگی نیز همین است، شعار زیاد داده می‌شود ولی در عمل ضدفرهنگ عمل می‌شود.» هاشمی رفسنجانی در پایان تصریح کرد: «اکنون دیگر می‌طلبد که اهل دانش، افکار و راهکارهای خود را برای اداره کشور مطرح کنند.»

4- عماد افروغ:
انتقاد رییس کمیسون فرهنگی مجلس از سخنان رییس جمهوری
رییس کمیسیون فرهنگی مجلس هفتم گفت: احمدی‌‏نژاد کمتر به مسائل فکری، نظریه‌‏پردازی و نگاه‌‏های کلان و ساختاری توجه نشان می‌‏دهدو بیشتر به رفتارهای هیجانی گرایش یافته است
توجه و توصیه من به آقای احمدی‌‏نژاد این است که همواره مواظب باشند شخص خود را با این جریان و بازگشت خلط نکنند و دولت خود را رنسانس معرفی نکنند.
افروغ گفت: مشاوران ایشان اگر حداقل مشاوره عمیق نمی‌‏دهند، مانع شنیدن این تذکرها نشوند.

5-علی لاریجانی:
محمدرضا خباز نماینده کاشمر در آغاز جلسه علنی دیروز مجلس در تذکری شفاهی با استناد به ماده 188 آیین نامه داخلی مجلس گفت: «این ماده در مورد معرفی وزرا به وسیله رئیس جمهوری است که در سطر دوم آمده: معرفی باید کتباً بوده و به همراه شرح حال هر یک از وزیران و برنامه دولت تسلیم مجلس شود.»
وی افزود: «در تبصره یک همین ماده آمده است در مواردی که معرفی یک یا چند وزیر باشد به همین سبب باید معرفی کتبی شوند و تنها در مورد برنامه‌ها و صلاحیت وزیران پیشنهادی به ترتیب فوق الذکر اقدام خواهد شد.»

خباز خاطرنشان کرد: «این در حالی که فردا قرار است به وزرا رای دهیم و نمی‌دانیم چه رفتاری است که با مجلس انجام می‌شود.» نماینده کاشمر همچنین با بیان اینکه آیا قرار است نمایندگان در ابهام بمانند و قرار نیست که از برنامه وزرای پیشنهادی مطلع شویم، افزود: «چگونه می‌خواهیم به کسی که نه برنامه اش را می‌دانیم و نه خودش را می‌شناسیم، رای دهیم.»
وی درخواست کرد به رئیس جمهوری تذکر دهید برنامه‌های وزرای پیشنهادی را هرچه زودتر ارائه دهند تا ما فرصت مطالعه و تحقیق داشته باشیم چرا که قرار است رای آگاهانه باشد.
سپس لاریجانی در پاسخ به خباز گفت: «تخلف کرده‌اند و باید همراه با معرفی وزرا پیشینه و شرح حال آنان را ارائه می‌دادند اما انجام ندادند و ظاهراً اسرع وقت شان تا امروز صبح طول کشیده است اما الان در صندوق‌های نمایندگان هست و توزیع شده است.»
رئیس مجلس تصریح کرد: «شرح حال وزرای پیشنهادی اگر دیروز هم به نمایندگان ارائه می‌شد دیر بود و باید همراه معرفی وزرا داده می‌شد، بنابراین تذکر خباز وارد است.»

6- احمد توکلی:
با افزایش قیمت بنزین مخالفم
رئیس مرکز پژوهش‌های مجلس هفتم در مورد لایحه افزایش پلکانی قیمت بنزین نیز گفت: من با افزایش قیمت بنزین مخالفم. تا زمانی که حمل و نقل عمومی تسهیل نشده و تبصره 13 عملی نشده است افزایش قیمت بنزین موجب افزایش نرخ تورم می‌شود.
وی اظهار داشت:«انگیزه و هدف دولت در پیگیری این سیاست مقدس است ولی روش اجرا صحیح نیست». نماینده تهران در مورد لایحه متمم بودجه عمرانی نیز گفت: «من با لایحه متمم بودجه سال 1385 موافق نیستم».

توکلی افزود: همانطور که در زمان تصویب لایحه بودجه سال 85 پیش‌بینی می‌کردیم، اصرار در مصرف عجولانه درآمدهای دولتی موجب افزایش قیمت‌ها به ویژه در بخش ساختمان می‌شود. نماینده تهران گفت: دولت و مجلس به جای تعجیل در خرج درآمدهای نفتی می‌بایست با دقت در حد قدرت جذب اقتصادی عمل می‌کردند.
مطالب و دایره انتقادات به دولت بسیار گسترده تر از این مجال است و بنده در این جا فقط برخی از نقطه نظرات طرفداران دولت را آوردم. حتی انتقادات جریانهای سیاسی مخالف را ذکر نکردم تا چه رسد به انتقادات کارشناسانی که آن سوی مرزها هستند. (تأمل بفرمائید)

نهم: تاوان گناه شتابزدگی:
پر واضح است در صورتی که یک شخص به دیگری ضرر وارد کرد، عرف و شرع شکایت را برای او حق مسلم می‌داند. چه این ضرر از روی تقصیر باشد یا قصور، نافی حق نخواهد بود.در پاره‌ای از موارد در صورتی که تقصییر و تعمد ضرر زننده محرز شود، مجازات او تشدید می‌یابد.
اگر یک دولت برنامه علمی و برنامه ریزی شده‌ای نداشته باشد و یا آنکه نتواند از افراد شایسته در مسئولیت‌های مناسب استفاده کند «که با بخشنامه‌های غلط و یا مصاحبه‌های نسنجیده باث تورم و گرانی شود، که در نتیجه آن به قشر آسیب پذیر (که شاید جمعیت آن حدود 70 درصد جمعیت کل باشد) ضربه وارد شود که خدای ناکرده بعضی از آنان به فساد کشیده شوند و یا حد اقل پدر شرمنده خانواده برای قرصی نان شود» باید چگونه مجازات شود؟ آیا با معذرت خواهی مشکل حل می‌شود؟

الف: انواع ضرر‌های وارده بر جامعه:
در فلسفه حکومت‌ها (همانگونه که حضرت امیر (ع) در نهج البلاغه فرموده است: «مردم به فرمانروا نیاز دارند، چه عادل و چه فاجر.» که آقا(ع) در این خطبه فرق و فوائد هر دو حکومت را مطرح می‌فرمایند. که تنها وجه برجسته حکومت صالحان آن است که افراد متقی [وکاردان] مورد استفاده قرار می‌گیرند.
به نظر مخاطب عزیز چند درصد از مسئولان نظام بر اساس شایستگی اخلاقی و توانمندی انتخاب شده‌اند؟ اگر چنین است تعویض بی سابقه وزرا برای چیست؟ و... ؟!
در این ضعف مدیریت انواع ضررهای معنوی، استرس‌ها، گرانی و... برای شهروندان به وجو آمده است. البته قدری از این فشارها بین المللی و بر اساس تورم جهانی است. اما بخشی از آن هم دیگر کار دشمن! نیست، بلکه ندانم کاری است.و باید برای آن فکری کرد.

تورم:
واقعا بحث تورم در این سه سال اخیر مردم را کلافه کرده است.مگر این مردم نجیب چه سهمی را می‌خواهند که نظام برای پرداخت آن مشکل دارد؟ آیا سزاوار است بعد از 30 سال هنوز مردم را در صف‌های طولانی ببینیم؟
جهت تنویر افکار مخاطبین عزیز چند آمار را در اینجا لحاظ می‌کنم:

1- خبرگزاری مهر:
به گزارش مهر به نقل از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، خلاصه نتایج به دست آمده از شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران بنا بر سال پایه 100= 1383 (359 قلم کالا و خدمت) در اردیبهشت ماه 1387 نشان می‌دهد که شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ایران در اردیبهشت ماه سال 1387 نسبت به ماه پیش 7/1 درصد و نسبت به ماه مشابه سال گذشته 3/25 درصد افزایش یافت.
میزان تورم در دوازده ماه منتهی به اردیبهشت ماه سال 1387 نسبت به دوازده ماه منتهی به اردیبهشت ماه سال 1386 معادل 8/19درصد است.

2- سایت بانک مرکزی:
بخشی از اظهارات دکتر احمد مجتهد، رئیس پژوهشکده پولی و بانکی بانک مرکزی ج.ا.ا. در ششمین کنفرانس ماهانه پژوهشکده
رشد نقدینگی، عامل اصلی رشد تورم در ایران
در این کنفرانس آقای مجتهد با اشاره به وضعیت اقتصادی ایران گفت: ایران با حدود 70 میلیون نفر جمعیت و 6/1 میلیون کیلومتر وسعت دربین 20 کشوربزرگ دنیا قرار دارد.توسعه اقتصادی ایران تا کنون بر اساس وابستگی به منابع طبیعی به خصوص نفت و گاز بوده است. عامل اصلی رشد اقتصادی ایران درآمدهای حاصله از صادرات نفت می‌باشد و اقتصاد ایران بر اساس اقتصاد«تک پایه» محسوب می‌شود.
اقتصاد ایران از بی ثباتی کلان اقتصادی یعنی تورم به شدت آسیب دیده است و نرخ تورم ایران سالهاست که دو رقمی است. هر چند این نرخ از بالای 20 درصد در سال‌های برنامه دوم به حدود 16 درصد در سالهای اجرای برنامه سوم توسعه کاهش یافته است.
عامل اصلی رشد تورم در ایران، رشد نقدینگی است که با نرخ 30 درصدی در سالهای اخیر رشد داشته است و در صورت تداوم سیاست‌های مالی (کسر بودجه و افزایش برداشت ذخیره ارزی)، این رشد در سالهای جاری افزایش خواهد یافت و نرخ تورم به بیش از 20 درصد می‌رسد.

3- سایت اعتماد:
در سال‌های اخیر رشد نقدینگی (جهش نقدینگی) از رقم 68 هزار میلیارد تومان در ابتدای سال 1384 به رقم 153هزار میلیارد تومان در دی ماه سال 1386 رسیده است. بیش از دو برابر شدن نقدینگی طی دو سال براساس اشتباه بزرگی است که دولتمردان با هدف مهار تورم، اقدام به افزایش واردات و کنترل دستوری کالاها و خدمات انجام داده‌اند و اصرار بر تداوم این رویه رکود اقتصادی را به دنبال داشته است. عوامل دیگری نظیر:
1- نبود مدیریت صحیح برنامه‌های اقتصادی و ضعف در تیم اقتصادی دولت
2- درک نادرست از تعاملات اقتصادی با جهان خارج
3- واردات بی رویه کالاهای مصرفی و رکود بی سابقه در تولید
4- بهره وری و اشتغال
5-عدم اعتقاد به برنامه ریزی خصوصاً قانون برنامه چهارم توسعه
تورم لجام گسیخته یی را به مردم ایران تحمیل کرده است. هریک از این عوامل می‌تواند دولت و کشوری را در لبه پرتگاه سقوط قرار دهد. در مقابل این بحران‌ها تاکنون دو عامل، یکی افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی و درآمد ناشی از فروش نفت و دیگری صبوری و تحمل مردم در ثبات نسبی کشور نقش موثر و بسزایی داشته‌اند.

4- سایت عصر ایران:
مقایسه جالب سطح تورم در ایران و کشورهای منطقه و جهان
به گزارش عصرایران (asriran.com)، از بین 180 کشور جهان که صندوق بین المللی پول اطلاعات تورمی آنها را منتشر کرده است، دو کشور ژاپن و نیجر دارای تورم "صفر" هستند و 5 کشور دیگر از جمله بورکینافاسو تورم زیر یک درصدی دارند.
در حالی که طبق آمار اعلام شده، تورم در ایران 19 در صد است، 156 کشور جهان تورم یک رقمی دارند و این، نشان می‌دهد تورم دو رقمی، پدیده چندان فراگیر و متعارفی در جهان امروز به شمار نمی‌رود و تنها کشورهایی چون ماداگاسکار (10 درصد)، مصر (10.9)، زامبیا (11.3)، (اوکراین 11.5)، (آنگولا 11.9)، یمن (12.6)، اتیوپی (17.8)، ونزوئلا(18) و البته ایران را شامل می‌شود.
طبق این آمار تورم در کشورهای منطقه بدین شرح است:
کویت:‌2.6 عربستان:3 لبنان:3.5 ارمنستان:3.7 عمان:3.8 اردن:5 ترکمنستان:6.5 سوریه:7 پاکستان:7.8 ترکیه:8.2 افغانستان:8.3 تاجیکستان:9.9

تنها دو کشور همسایه ایران دارای تورم دو رقمی و البته پایین از ایران هستند: قطر(12 درصد)‌ و جمهوری آذربایجان(16.6).

دهم: نتیجه گیری:
بهتر است در قسمت پایانی هم به جهت جمع بندی و هم به جهت شفافیت خواستار این مقال، چند موضوع را به شکل سوال مطرح کنم. امیدوارم که توسط مسئولان امر به شکل غیر گزینشی به همه این سوالات جواب داده شود.

1- با توجه به مطالب گفته شده و اظهار نظر افراد مختلف به قطع و یقین نمی‌توان گفت که: آنها مغرض هستند. پس می‌بایست به شکل فنی و استدلالی هر آنچه که دغدقه کارشناسان اهل فن است گفته شده و از سخنرانی و ارائه گزارشهای عوام پسند پرهیز شود.
2- در صورت احراز تقصیر و یا قصور یک مدیر چه باید کرد؟ آیا برکناری او از سمت خود کافی است؟

3- طبق گفته آقای لاریجانی، دولت در معرفی چهار وزیر اخیر به مجلس تخلف کرده است. و همین تخلف نیز باعث می‌شود که خیلی سربسته همه جهار نفر رأی اعتماد بگیرند. که قبل از آن گفته می‌شد ممکن است یکی دو نفر رأی اعتماد نیاورند!
4- داستان سهمیه بندی بنزین در نهایت به ضرر چه قشری تمام شد؟ آیا جلوی قاچاق گرفته شد؟ آیا قاچاق سوخت کار مردم معمولی با گالن 20 لیتری بود؟ یا کار ابر دزدان خوش قیافه؟ آیا با سهمیه بندی بنزین واقعا صرفه جویی شد؟در فرض صرفه جویی، درآمد حاصله چگونه مصرف شد و...؟

5- ضررهای معنوی و اقتصادی وارد آمده به جامعه چگونه باید جبران شود؟
6- اگر دولت برای اداره کشور برنامه دارد، مشخصا در خصوص گره‌های بزرگ اجتماعی نظیر تورم، بیکاری، مسکن، ازدواج و... چه کرده است؟

7- در باب مسکن بی تدبیری اولیه باعث افزایش چند درصدی در این بخش شد. و اینک که می‌گویند: قیمت مسکن را کنترول کرده ایم، باید گفت: دیگر جایی برای افزایش قیمت مسک نمانده. شما هم هیچ کاری نمی‌کردید، به دلیل عدم توان خرید جامعه قیمت مثل خیلی از مقاطع زمانی یک دفعه صعود می‌کرد و در یک رقمی تا مدتی ثابت نگه داشته می‌شد.ضمنا طرح مسکن اجاره‌ای 99 ساله یک طرح شکست خورده است که در دهه سی تجربه شده است.

8- دولت محترم برای افزایش نقدینگی که منجر به تورم لجام گسیخته شد، چه پاسخی دارد.
9- گاهی بحث تورم پیش می‌آید، می‌گویند تورم جهانی است. در عین اینکه این حرف درست است چرا تبیین نمی‌شود که سطح تورم و دست مزد در جهان چگونه است و آن را به شکل منطقی با ایران اسلامی مقایسه نمی‌کنند؟

10- واقعا همه تورم موجود در کشور علتش تورم جهانی است ؟ یا بخش اعظم آن مربوط به تحریم می‌باشد که دولت محترم تحریم‌های سه گانه را کاغذ پاره خواند؟ البته ما کشور مسلمان و شیعه هستیم و به تبع حضرت ابا عبدالله (ع) زیر بار ظلم نمی‌رویم و باید هزینه‌هایی بابت استقلالمان بپردازیم. اما نمی‌شد با تدبیر این هزینه‌ها را به حد اقل رساند؟

11- اگر به اصل شایسته سالاری به جای سفرش سالاری توجه بشود و کار به اهلش داده شود (ردوا الامانات الی اهلها...) چه مقدار از مشکلات ما کمتر می‌شود؟ آیا دولت محترم این ادعا را دارد که در ترکیب دولت تا سطح استانداران، توانسته است که کاردان ترین آدمها را بر کار بگمارد؟
12- در بحث انرژی هسته‌ای هم مثل سایر مسایل نمی‌شد که با یک دیپلماسی قوی عزت مندانه هزینه‌های تحمیلی که در واقع یک جنگ به تمام معنی و سرد علیه جمهوری اسلامی است را کاهش داد؟

13- در بحث تحول اقتصادی با دادن این فرمها که اکثریت قاطع اقتصاد دانان با این ساز و کار و شیوه مخالف هستند، به چه شکل اما و اگر‌های آن مد نظر است؟ آمارمعتادان را بین دو تا پنج میلیون نفر ذکر کرده‌اند.در پر کردن این فرمها این مسئله چگونه دیده شده که اگر قرار است مبلغی داده شود، آن معتاد هزینه‌های دریافتی را صرف اعتیادش نکند؟ افرادی که این فرم را پر نکرده‌اند(که هر کدام دلائلی دارد) چگونه مورد توجه است؟ در نهایت اگر همه مردم ایران این فرم‌ها را پر کنند آیا با دادن یک مستمری ماهانه گدا پروری نمی‌کنیم به جای تحوا اقتصادی ؟و...

14- اظهار نظرهایی از قبیل اختلاط زن و مرد در ورزشگاه، هاله نور، صندلی خالی برای امام زمان (عج) و... اگر توسط دولت دیگری بود چگونه پاسخ داده می‌شد؟ آیا این امور از هر کس سر بزند موجبات وهن دین را بوجود نمی‌آورد؟ مگر سازمانهای جاسوسی آمریکا و انگلیس و... سالها روی این مطلب کار نکردند که خرافه را وارد زندگی مردم کنند؟ حال ما با دست خود آن را ترویج و توسعه دهیم؟

15- چرا یک بار افراط می‌کنیم
و می‌گوئیم «هلوکاست» و یک بار تفریط می‌کنیم و می‌گوئیم «ملت فلسطین» و هیچ اتفاقی هم نمی‌افتد؟
16- همه اقتصاد دانان می‌گویند پرداخت یارانه مستقیم و ایجاد نقدینگی که منجر به تولید مولد نشود مساوی با تورم و خود کشی اقتصادی است اما این مطلب در دولت محترم هیچ جایگاهی ندارد؟

17- در سفر‌های استانی چه گره کور عمومی باز شده است؟ چرا امور مردم از طرق مربوطه و توسط یک بخشدار حل نشده که این شخص باید خودش را به رئیس جمهور رسانده و تقاضای کوچکی را ابراز کند؟
18- در بنگاه‌های زود بازده که تبلیغات بسیاری روی آن شد چه گذشت؟ وامهای چند میلیارد تومانی به چه کسانی داده شد؟ و الان هیچ وامی برای مردم وجود ندارد!

یک نمونه:
شخصی درخواست وام برای خرید مینی بوس داشت. قرار این هست که ده درصد قیمت ایران خودرو توسط همین شخص مستضعف جویای کار پرداخت شود! او ندارد. با هر سختی جور می‌کند. به هنگام واریز می‌گویند کارخانه 2میلیون و 700 هزار تومان گرانتر کرده است و این ما به التفاوت را خودت باید بپردازی. بعد باید سند در رهن بانک بگذارد (حال خیلی از اینها نیز سند ندارند) پول کارشناسی سند 280 هزار تومان می‌شود.پول در رهن گذاشت 350 هزار تومان. عوارض شهر داری و دارایی 900 هزار تومان. بیمه بدنه و شخص ثالث یک میلیون تومان. و هزینه‌های بعدی که معلوم نیست.
آیا این بنگاه کوچک زود بازده به کام افراد ضعیف است یا پولداران؟ چرا سیر هزینه‌ای این کار از ابتدا به مشتری گفنه نمی‌شود تا او بداند با 10 میلیون تومان که نقد داشته باشد می‌تواند یک مینی بوس هایوندای بخرد نه با 3میلیون و 600 هزار تومان؟ تفاوت و مسیر دوندگی چقدر است!

19- یک پیشنهاد:
دولت برای اینکه به مردم بقبولاند که پاسخ گوست، در یک مناظره زنده تلوزیونی با هفت نفر دیگر که رقبای او در انتخابات بودند مناظره کند و نتیجه آن را به افکار عمومی بسپارد.
20- باور بفرمائید تا زنده هستیم و در این دنیای کوچک، فرصت داریم که اشتباهات را جبران کنیم. والا کار که به آنجا برسد خیلی سخت است. خلص العمل ان الناقده بصیر بصیر.

صحبت پایانی:
اگر همه این کارها و سوالات مطرح شده در خصوص دولت از روی برنامه و عملکرد آنان با تحقیق و مطالعه است، حتما مأجور خواهند بود اما در غیر اینصورت به ازای هر هزینه اضافی (و لو به قدر یک نخ کبریت باشد) که به زندگی مردم وارد شده است مواخذه و حساب و کتاب خواهد بود.
اگر برنامه‌های دولت شتاب زده نیست چرا اینقدر کارشناسان و صاحب نظران بر آن اشکال می‌گیرند؟

اسرار وجود، خام و نا پخته بماند – و آن گوهر بس شریف، نا سفته بماند
هر کس ز سر قیاس چیزی گفتند – و آن نکته که اصل بود نا گفته بماند (فارابی)