کد خبر: ۱۸۲۶۷

تاریخ انتشار: ۱۸:۱۳ - ۲۴ شهریور ۱۳۸۷

به نقل از سایت تابناک

در این قانون، اصلا به حقوق مرد و تا حدودی به حقوق فرزندان توجهی نشده و در زیر به برخی از مواردی که از دید طراحان این قانون مغفول مانده است، اشاره می‌شود و آنگاه مخاطب فهیم خود در مدعای عنوان این نوشتار قضاوت خواهد کرد....

باسمه تعالی

در لایحه حمایت ازخانواده جامع نگری نشده است

سرانجام لایحه حمایت از خانواده! با همه ی حرف و حدیث ها در مورخه 19 شهریور با 171 رأی در صحن مجلس از تصویب نمایندگان گذشت.( از عنوان این لایحه که « لایحه حمایت خانواده » است غلط می باشد، صرف نظر می کنم. زیرا « حمایت خانواده » مضاف و مضاف الیه ؛ و معنی آن این می شود که خانواده باید از کسی حمایت کند. درست آن « لایحه حمایت از خانواده » است که معنی آن کمک کردن دیگران به خانواده می باشد.)

اگر چه نکات مثبت و خوبی در این لایحه مورد توجه قرار گرفته اما به دلیل شتابزده عمل کردن در تدوین و تصویب این لایحه نمی تواند یک قانون جامعی باشد ( مدت زمان مصرف شده و تعداد کارشناسان مورد استفاده مهم نیست. آنچه مهم است وجود اشکالات فراوان است که بر آن وارد است که ثابت می کند از دقت عقلی لازم برخوردار نبوده و شتاب زده است. که به جرأت می توان گفت : «لایحه حمایت از زن اول» نه خانواده!)

وقتی صحبت از خانواده به میان می آید می بایست حقوق سه ضلع خانواده ( مرد ، زن و فرزندان ) با دقت و بدون تعصبمورد بررسی و کنکاش قرار گیرد.

در این قانون اصلا به حقوق مرد و تا حدودی به حقوق فرزندان توجهی نشده است.و در ذیل به برخی از مواردی که از دید طراحان این قانون مغفول مانده است اشاره می رود و آن گاه مخاطب فهیم خود در مدعای عنوان این مقال قضاوت خواهد کرد.

اینجانب موارد را به شکل شماره گذاری شده و نوعا بصورت پرسشی مطرح می کنم باشد که شورای محترم نگهبان و اصحاب عقل و قلم بر مجریان امر فشار آورده تا این قانون مقدس ( زیرا خانواده یکی از مقدس ترین نهادهای اجتماعی و پایه و اساس هر فضیلت و رذیلتی است ) جامع تر بدان نگریسته شود و از نقایص موجود مبری شود.

1- بزرگترین اشکال این لایحه آن است که به « نیاز » توجه نشده است.و مصادیق هوس رانی از مصادیق نیاز متمایز نشده است.قانون خلقت ، قانون غریزه و نیاز است. و در ادوار مختلف تاریخ ، دوران های مختلفی ( مرد سالاری ، زن سالاری ، فرزند سالاری و ... ) را بشر تجربه کرده است و اسلام به عنوان آخرین دین در همه ی امور از جمله ازدواج ، جامع ترین راه حل ها را مد نظر قرار داده است.

اگر قوانین اسلام را بر اساس دستاویز های سیاسی و ... کم و زیاد کنیم آن گاه به حقیقت این روایت که :

« وقتی آقا (عج) ظهور می فرمایند ، دستورات دینی که می دهند همگان فکر می کنند که دین تازه ای آورده ولی حضرت می فرماید که : این ثمره ی انحرافی است که در دین اتفاق افتاده. - نقل به مضمون روایت - ».

بیشتر پی خواهیم برد که انحراف در دین با توجیه های مختلفی صورت می گیرد و سنگ بنایی درست کرده ام برای هر تغییری که دلمان می خواهیم.

2- گاهی می گویند تعدد زوجین مربوط به شرائط صدر اسلام بوده و قابل تغییر است.

اگر چه عنصر زمان و مکان در صدور فتوا مهم است و این امر وظیفه مراجع عظام تقلیید است ولی آیا نمی شود مستمسک زمان و مکان را برای هر تغییر دیگری از احکام قرآنی مورد استفاده قرار داد؟

عنصر زمان و مکان حدود و ثغور دارد که مجتهد با توجه به ادله مختلف و در موضوعات گونان تا حدی به آن توجه می کند و در عین حال بسیاری از قوانین نیز تابع شرائط زمان و مکان نیست.

در قضیه مورد نظر حکم صریح قرآن چگونه قابل تأویل و یا تعطیل می باشد؟ از آیات مورد اشاره موارد استثنا استنباط می شود نه مقطعی بودن قانون ازدواج.؟ پس « حلال محمد (ص) حلال الی یوم القیامه » مفهومش چیست؟

3- در مورد تعدد زوجات قرآن می فرماید :

اگر می ترسید که عدالت را برقرار نکنید به یک زوجه اکتفا کنید.اما [چنانچه از طرفی نیاز مقتضی باشد و از طرف دیگر بیم عدم عدالت باشد می توانید ] کنیزکانی اختیار کنید [که حقوق آنها کمتر از حقوق زنان دائم است] (نساء آیه 3)

در جای دیگر قرآن در خصوص عدالت بین همسران می فرماید:

« و لن تستطیعوا ان تعدلوا » یعنی شما هر گز نمی توانید عدالت را بر قرار کنید.( نساء آیه 129).

جان مطلب در این دو آیه چیست؟

بحث عدالت بر می گردد به تهیه امکانات رفاهی و همخوابی مرد با همسران. که در این دو جهت یکی از آنان را بر دیگری برتری ندهد. اما در آیه دیگر که با حرف ناصبه « لن » فعل مضارع منصوب شده است به معنی : نتوانستن در آینده ( نفی المستقبل) همراه با تأکید می باشد. مثل « لن ترانی یا موسی » که خطاب خداوند به حضرت موسی است که تو هرگز نمی توانی مرا ببینی.پس می توان گفت که نفی در اینجا برای نفی ابدی می باشد.

اما آیا منظور از عدالت در آیه 129 مثل مفهوم عدالت در آیه 3 می باشد؟ خیر. زیرا:

در آیه 3 بحث حق مطرح می شود و باید زوجات از حقوق علی السویه برخوردار شوند اما در آیه بعدی فرا تر از حق است.بر می گردد به میل نفسی. در واقع آیه دوم می فرماید شما هر کاری کنید اما در قلب خود یکی را از دیگری بیشتر دوست خواهی داشت. و همین باعث می شود تا عدالت حقیقی و کامل را نتوانی انجام دهی که در این صورت دامنه ی آن نهی حرمت را نمی گیرد بلکه در چنین شرائطی به معنی کراهت داشتن می باشد. البته طبیعی است که مرد نسبت به همسر خوشرفتار فهمیده ی مودب ، محبت درونی بیشتری نسبت به همسری که بد زبان و بد رفتار است داشته باشد و این حق طبیعی یک مرد است که از نشست و برخواست و حرف زدن با همسر خود تا موارد زناشویی بتواند لذت ببرد. اما اگر این حق برای مرد میسر نباشد چه باید بکند؟

اکثر قریب به اتفاق مردانی که نگاه آلوده به نوامیس دیگران داشته اند کسانی اند که در خانه از طریق همسر اول ارضا نشده اند. و مقصراصلی این گناه جز همسر اول کس دیگری نیست.

که در این صورت با وجود همسر دومی که شرائط را داشته باشد این آرامش به مرد باز می گردد و در خواسته های خود به همسر اول فشار نمی آورد پس در نتیجه زندگی اول نیز با کمترین در گیری و با آرامش مسیر خود را طی خواهد کرد.مگر آنکه همسر اول غیر منطی به قضایا بنگرد.

4- در این لایحه مطلقا از همسر دوم و یا همسر موقت صحبت به میان نیامده است(حتی باشرائط و پیش فرض) . حال آنکه هم در خصوص همسر دائم دوم و هم در خصوص همسر موقت در قرآن آیه داریم و این در حالی است که بعضی از احکام برای ما حرمتش ثابت است و حال آنکه در قرآن آیه ای هم نداریم . نظیر حرمت اکل گوشت «سگ».

در این قانون به حرمت آیات موجود در قرآن پیرامون این مطلب می بایست موارد استثنی احصا می شد.

بستن راه های شرعی ازدواج محصولی جز فساد پنهان و علنی چیز دیگری را به ارمغان نخواهد آورد و گناه آن گردن همه ی آنانی است که با شتابزدگی و یا خدای ناکرده انگیزه های سیاسی ( نظیر رأی این توده ) اقدام به تصویب ناقص این قانون کرده اند.

5- با یک مراجعه مختصر در دادگاه ها خواهید دید اکثر قریب به اتفاق زنانی که درخواست طلاق کرده اند ( به بهانه اینکه همسرشان معتاد است و یا همسر دوم گرفته و ... ) آنانی اند که از مهریه های سنگین برخوردار هستند. و این نشان می دهد هرچه زن قدرت تسلطش بر مرد کمتر باشد سعی می کند تا با جلوه های زنانگی خود محیط خانه را جذاب و مردش را اسیر محبت خود کند. اما در غیر اینصورت زورآزمایی میکند. و مرد که غرور دارد کوتاه نمی آید و ثمره ی آن به نزاع های نرم و حتی خشونت منجر می شود.

در زندگی که زن و مرد با هم مدام به جدال و مچ گیری بپردازند، می شود نام آن را زندگی گذاشت؟

به چند نمونه روایت دقت بفرمائید: بدون هیچ توضیحی.

1- رسول خدا(ص): بهترین زنان امت من کسی است که زیبا صورت و مهرش کم باشد.(بحار الانوار ج 103 ص 237

2- امام کاظم (ع): جهاد زن خوب شوهر داری است. (کافی ج 5 ص 507)

3- رسول خدا (ص) : اگر فرمان می دادم فردی به دیگری سجده کند ، دستور می دادم زن شوهرش را سجده کند. ( کافی ج 5 ص 508

و نظایر اینگونه احادیث بسیار است. از فهوای همه ی آنها می شود فهمید که زن یک روحیه انعطاف پذیر دارد که با آن روحیه می تواند معجزه کند.

البته وجود قوانینی که مردان هوس باز ظالم نتوانند زن را به بردگی ببرند لازم است و به نظر می رسد در قوانین ما با اندکی تغییر و تأسیس قانون جدید ، برای حمایت زن دیگر نقص قانون نداشته باشیم .

اما این لایحه رویکردی به دوران زن سالاری خواهد داشت که پیش از اسلام منسوخ گشته و ضرر اول آن به فرزندان و بعد از آن به خود زن بر میگردد. اگر این قانون از منظر شورای محترم نگهبان گذشت و تصویب شد آثار تلخ آن را 10 تا 15سال آینده خواهید دید.

6- در این قانون گفته نشده است که اگر زنی تخلف محرز داشت ، مجازاتش چیست؟ شاید طراحان این لایحه اعتقادی به اینکه زن هم ممکن است تخلف کند نداشته اند؟!

اگر زنی به فساد کشیده شد و حیثت شوهرش را لکه دار کرد آیا جایز است مهریه اش پرداخت نشده و از سایر حقوق دیگر او از جمله دیدن فرزندانش محروم بماند؟

7- در خصوص ماده ی 13 این لایحه:

اگر محرز شود که زوجه از روی آزار و اذیت به شوهر اقدام به طرح شکایت کرده و شوهر خود را مرتب از شهر و یا کشور دیگر پای میز محاکمه می کشاند، چه تدبیری اندیشیده شده است تا مرد با آمد و رفت ها، ضرر های شغلی ، موقعیتی و مالی نداشته باشد؟

8- در خصوص ماده 17:

از نکات مثبت این لایحه وجود مراکز مشاوره و دادگاه خانواده با حضور سه قاضی می باشد. همانگونه که می دانید حکم در صورت وجود سه قاضی با رأی دو نفر از آنان اجرا می شود. در دادگاه های خانواده که بیشترین مفسده ها را به دنبال خود دارد چه تضمینی هست که دو نفر با هم تبانی نکنند؟ و ...

9- در خصوص تبصره 2 ماده 21:

شوراهای حل اختلاف صلاحیت رسیدگی به دعاوی خانوادگی را ندارند.

10- در خصوص ماده 32:

آیا واقعا فرقی بین زوجه ای که مقصر است با زوجه ای که مقصر نیست ، وجود ندارد. این ظلم در حق مرد نیست؟ این چه حمایتی از خانواده است؟ مرد جزو خانواده یست ؟ ...

11- در خصوص ماده 44:

اگر یک مردی از راه حلال ولی بدون اذن همسرش ازدواج موقتی کرد آیا مستحق مجازات « محرومیت اجتماعی » علاوه بر مجازات ریالی است؟

این محرومیت افسار گسیخته بدون حد و حدود چقدر مفسده در جامعه ایجاد می کند؟

12- گفته می شود توازن سنی در ایران برای هر 1000 نفر زن 1014 مرد وجود دارند. جواب:

سن بلوغ دختر تقریبا از سال 11 شروع و میل جنسی او تقریبا تا 55 سالگی فرو کش می کند.و سن بلوغ مرد از 14سالگی و میل جنسی او نوعا تا آخر زندگانی اوست.

آیا این عزیزان فقط آمار کمی را مورد توجه قرار داده اند یا به بلوغ جنسی و سن میل آنان نیز توجه داشته اند. خودتان محاسبه کنید و فرقش را خواهید دانست.

13- این لایحه به دلیل عدم شمول و جامع نگری در آن باعث تفرقه و در گیری های بیشتر در کانون خانواده به جای صفا و محبت خواهد شد.

14- در این قانون می بایست نص صریح فتاوای مراجع عظام تقلید وجود داشته باشد تا برای متشرعین باعث پشت گرمی بوده و به شرعیت آن اعتماد بیشتری داشته باشند.

15- به جای اینکه در مراکز مشاوره اجازه های طلاق داده شود ، می بایست اجازه ازدواج داده شود. توضیح:

وقتی حرف از طلاق و مشاجرات خانواده به میان می آید ، ریشه ی آن غالبا ازدواج غلط است. در این قانون توجهی به امر آموزش نشده است. مگر پیش گیری نباید قبل از درمان باشد. چرا ما فقط به جنبه درمان بیشتر توجه می کنیم؟

چه تدبیری برای آسان کردن ازدواج سالم و صحیح در این لایحه پیش بینی شده است؟

16- اقتصاد یکی از بزرگترین معظلات خانواده است که به تربیت و روابط بین زوجین آسیب فراوان می رساند. برای پویایی اقتصاد خانواده در این لایحه چه تدبیری اندیشیده شده است؟ چه تسهیلات و آموزشی را حاکمیت باید به وجود بیاورد تا زن و فرزندان در خانه بتوانند کمبود اقتصادیشان را حل کنند و هم در پرتو کار عملی استعدادشان شکوفا شود؟

17- یکی از مشکلات خانواده تغذیه غیر صحیح و بعضا غلط می باشد. برای اینکه جامعه سالم و با نشاطی داشته باشیم توجه به این مهم خیلی ضروری است. در این لایحه این موضوع کجا قرار دارد؟

18- موارد مربوط به کودک آزاری و کودکان خیابانی که یکی از مشکلات روز افزون ما در کشور عزیزمان است کجای این لایحه دیده شده است؟

18- تحصیل بهینه و در خور شأن استعداد فرزندان ما کجای این لایحه بدان توجه شده است؟

19- شاید گفته شود آنچه که در مجلس شورای اسلامی تصویب شد کلیاتی بیش نیست و این موارد در جزئیات بررسی می شود.

جواب: چرا به طور شفاف در این لایحه از هر سه ضلع خانواده بحث به میان نیامد و طوری قوانین تنظیم شده که : کانه مرد یک هیولای وحشی است و باید کنترول شود. چه اشکال داشت حقوق فرزندان و مرد هم در این لایحه ذکر می شد؟ و...

20- عظمت و شأنی که اسلام به زن داد در هیچ جای دنیا قابل رؤیت نیست حتی در دنیای به اصطلاح مدرن امروز که زن را فقط به عنوان یک کالا بدان می نگرند.اینکه قرآن می گوید:

زن و مرد به منزله لباس یکدیگرن. بقره 187

با آنان به طور شایسته رفتار کنید. نساء 19

زن و مرد در معنویت و کار صالح مساوی هستند. نحل 97

زنان ارث می برند و سهمی دارند...نساء 7

مرد نسبت به زن ناشزه( مخالفت کننده) هم وظایفی دارد. نساء 34

حتی به هنگام طلق مرد سعی کند زن را خشنود کند و به او هدیه ای بدهد. احزاب 49

و...

واقعا ناسپاسی است که به دلیل تعدد زوجین آن هم نه به شکل یله و رها بلکه قانون مند و با شرائط خاص خود و در موارد اضطرار ، اصل تعدد زوجین را به دلائل واهی بر داریم؟ مگر قوانین الهی دل بخواهی است؟ اگر چنین است خیلی از قوانین داریم که خیلی ها دوست ندارن از جمله : امر به معروف ...، زکات ، خمس و ... پس آنها را هم یک توجیهی پیدا کنیم و بر داریم ؟!

 

و ده ها اشکال دیگر که می توان گرفت.

عزیزان من هم مثل شما اعتقاد به اینکه قوانین ما باید به روز شوند دارم . و بسیاری از آنان را غیر ضرور و تاریخ مصرفشان را تمام شده می دانم اما شتاب زدگی در هر کاری اگر خوب باشد ( که حتی در کار خیر هم شتابزدگی جایز نیست و این مطلب را در مقاله « ادله حرمت شتابزدگی » ثابت کرده ام ) در وضع قانون به هیچ عنوان شایسته نیست .زیرا با قانون بد؛ به افراد ظلم می شود به عنوان اینکه حق آنان است. و ملجأ و مأوای هر انسان قانون است و چه بدا روزی که قانون بی گناه را مقصر بداند. از این رو گفته اند:

«چیزی که بگندد نمکش می زنند وای به روزی که بگندد نمک».

این لایحه به دلیل تبعیض ناخواسته ای که در آن وجود دارد نمی تواند به عنوان قانون مورد استفاده قرار گیرد و در صورت تصویب نهایی ، محور مناقشات خانواده و درگیری خواهد بود.

چندان بنالم ناله ها، چندان بر آرم رنگها – تا بر کَنم از آینه هر منکری من زنگها (شمس)

والسلام

مسلم سلیمانی